ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΜΑΓΙΑ

Οι Μάγια ήταν μεγάλοι κατασκευαστές ναών και άλλων μεγαλεπήβολων οικοδομημάτων. Έτσι παρόλο που συχνά παρουσιάζονται σε πλήρη αρμονία με τη φύση που τους περιέβαλλε, κατέληξαν περί το 900 μ.Χ. στην καταστροφή των δασών και των πλουτοπαραγωγικών πηγών τους. Στη συνέχεια, ο πολιτισμός τους γνώρισε την κατάρρευση και την παρακμή.  

Ο Διέγο ντε Λάντα (1524–1579) ήταν Ισπανός επίσκοπος της Καθολικής Εκκλησίας στην Αρχιεπισκοπή του Γιουκατάν. Η κληρονομιά του στις μελλοντικές γενεές είναι ανάμεικτη, καθώς αφενός μας άφησε το έργο του  Εξιστόρηση των πραγμάτων του Γιουκατάν,  όπου παρείχε το κλειδί για την αποκρυπτογράφηση της γραφής των Μάγια, και αφετέρου διεξήγε την τελετουργία της Ιεράς Εξέτασης στο Μανί στις 12 Ιουλίου 1562, όταν κατέστρεψε ρίχνοντας στην πυρά πολλά βιβλία και άλλα παραφερνάλια της θρησκείας των Μάγια.   

Ο Κώδικας της Μαδρίτης είναι ένας από τους τέσσερις διατηρημένους κώδικες, δηλαδή βιβλία, των Μάγια και ανάγεται στη μετακλασική περίοδο της μεσοαμερικανικής χρονολογίας (900-1521 μ.Χ.) (Μουσείο της Αμερικής, Μαδρίτη).

Τσενότε, δηλαδή σπήλαιο με νερό, καταβόθρα, από το Μπελοντσέν του Γιουκατάν. Σχέδιο του Φρέντερικ Κάθεργουντ, δημοσιευμένο στο βιβλίο Όψεις αρχαίων μνημείων στην Κεντρική Αμερική, Τσιάπας και Γιουκατάν (1844). Οι Μάγια χρησιμοποιούσαν τα σπήλαια αυτά ενίοτε για τελετουργικούς σκοπούς που συμπεριελάμβαναν τη ρίψη θυσιαστικών προσφορών.

"Οι Μοναχές", σχέδιο του Φρέντερικ Κάθεργουντ από  την περιοχή των Τσιτσέν Ιντζά  (1844).

Το Ωραίο Ανάγλυφο (Beau Relief) από το Παλένκε σε σχέδιο του Ζαν-Φρεντερίκ ντε Βαλντέκ (1832).

Σχέδιο του Ζαν-Φρεντερίκ ντε Βαλντέκ (1766;–1875) από τον Ναό του Ήλιου στο Παλένκε. Ο Βαλντέκ ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που αναγνώρισε ότι τα προκολομβιανά αντικείμενα αποτελούν έργα τέχνης, ενώ ταυτόχρονα αφιερώθηκε στην επιστημονική μελέτη τους και μετέβη στον Νέο Κόσμο για την καταγραφή τους.